جمله پند آموز
سایت هنری
هنر نوگرا یا هنر مدرن (به انگلیسی: Modern art) جنبش یا مکتبی هنری است که در
غالب مجموعه‌ای از جریان‌های اصلاح‌طلبانه فرهنگی در هنر، معماری، موسیقی،
ادبیات و هنرهای کاربردی، طی سه دهه قبل از سال ۱۹۱۴ به وجود آمد.
نوگرایی، فرایند و جریان تاریخی است که در عرصه‌های متنوع و مختلفی چون فلسفه، علم، سیاست، اقتصاد و هنر تأثیر مستقیم گذاشت. عبارت مدرنیسم جنبش‌های زیاد سیاسی، فرهنگی و هنری را در بر می‌گیرد که ریشه در تغییرات جوامع غرب در پایان قرن نوزده و آغاز قرن بیستم دارند.
نوگرایی اندیشه‌ای است که بر قدرت انسان برای ایجاد، بهبود و تغییر شکل محیط اطرافش، با استفاده از علم، تکنولوژی و آزمایش‌های عملی، تاکید می‌کند.
هنر نو، نوهنر یا یا آرت نووُ (به فرانسوی: Art Nouveau) آوانگاری فرانسوی: [aʁ nu'vo]) جریان هنری در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که با تأثیر از اشکال گیاهی و گرایش به خطوط مواج و منحنی، نخست در هنرهای تزیینی و سپس در هنرهای دیگر به وجود آمد.
این جریان با حرکت‌های هم‌زمانی که در دیگر کشورهای اروپایی با واژه‌های بومی دیگری توصیف می‌شدند، مشابهت زیادی دارد. مانند یوگند استیل (به آلمانی: Jugendstil) تلفظ [ˈjuːɡn̩tstiːl ] و مدرنیسم در کاتالونیا (اسپانیا)، روسیه و ایتالیا. در این سبک هنری از هنرهای قدیمی مانند هنر گوتیک، روکوکو، هنر ژاپنی الگو گرفته می‌شد. دست نوشته‌های باستانی، شیشه‌کاری رومی، کارهای دوران ویکتوریا و حتی سفال ایرانی روی کارهای آرت نوو تأثیر‌گذار بودند.
پرفورمنس آرت (به انگلیسی: Performance Art) را به فارسی هنر اجرا و یا هنر نمایشگون ترجمه کرده‌اند و هنریست مرتبط با دیگر رشته‌های هنری که برای بینندگانی اجرا می‌شود. این اجرا می‌تواند از پیش نوشته شده یا فی البداهه، تصادفی یا کاملا هماهنگ شده باشد؛ ذاتی و خود جوش و یا دقیق از پیش طراحی شده، همراه با شرکت بینندگان و یا بدون حضور آنها باشد. همچنین اجرا می‌تواند به صورت زنده و یا از طریق رسانه به نمایش درآید. درواقع می‌تواند هر موقعیتی را که دارای چهار عنصر پایه‌ای: زمان، مکان، بدن اجراکننده و یا حضور رسانه‌ای آن و رابطهٔ میان اجراکننده و بیننده است، شامل شود. این هنر می‌تواند هرجایی اجرا شود، در هر محل یا با هر تنظیمات و هر مدت زمانی. حرکات و اعمال یک شخص و یا یک گروه در یک جای خاص و زمان خاص کار را شکل می‌دهند. این هنر در دههٔ شصت میلادی از دل هنرهای تجسمی بیرون آمد اما غالباٌ آن را به هنرهای نمایشی نزدیک می‌دانند، هرچند بسیاری از اجراگران به تمایز قاطع هنر اجرا بر هنر نمایشی اصرار دارند.
هنر اجرا گونه‌ای هنر است که عناصر تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی را با هم ترکیب می‌کند. هنر اجرا با رخداد، مرتبط است و اغلب به صورت مترادف با یکدیگر به کار می‌روند. ولی هنر اجرا معمولاً برنامه‌ریزی دقیق‌تری دارد و عموماً تماشاگران را در اجرا دخالت نمی‌دهد.
هنر اجرا هنر زنده نیز نامیده می‌شود و اغلب دارای محتوای سیاسی، اجتماعی و فلسفی است و با هنر مفهومی پیوند نزدیک دارد.
تاریخ هنر به سرگذشت هنرهای زیبا، متشکل از هنرهای تجسمی، نمایشی، شنیداری و کلامی اشاره دارد و به سیر تحول آن در گذر تاریخ می‌پردازد. نقطهٔ آغاز تاریخ هنر در جهان، هنر ماقبل تاریخ و آثار هنری غارنشینان —اغلب نقاشی‌ها و مجسمه‌های بدوی (به انگلیسی: primitive) و ابتدایی از حیوانات و انسان‌ها— است. علاوه بر هنر ابتدایی، تاریخ هنر را می‌توان بر اساس منطقه به چند عرصه تقسیم کرد. هنر خاور باستان در سرزمین‌های خاورمیانه و هندوستان، هنر یونان باستان و روم باستان، هنر بیزانس، هنر اسلامی، هنر خاور دور، هنر قرون وسطا در دوران استیلای کلیسا بر اروپا، هنر دورهٔ رنسانس، هنر نوین غربی و در نهایت هنر نوگرای دوران جدید در قرن بیستم از آن جمله‌اند. هنر ابتدایی می‌تواند هنر انسان‌های معاصر را که سبک زندگی و فرهنگی بدوی دارند، در کنار هنر انسان‌های ماقبل تاریخ در برگیرد.
هنر در دوران ماقبل تاریخ، هنری ابتدایی و بَدَوی بود که توسط انسان‌های غارنشین قبل از ورود به تمدن خلق شده‌است. این دوران می‌تواند از ده‌ها هزار سال قبل از میلاد مسیح شروع شده و تا دوران ظهور تمدن‌های بین‌النهرین ادامه داشته‌باشد. از نظر تاریخی این دوران به چند بخش تقسیم می‌شود:
دیرینه‌سنگی و پارینه‌سنگی میانی (از ۷۵۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح تا ۴۰ هزار ق. م)
پارینه‌سنگی پایانی (از ۴۰ هزار ق. م تا ۱۰ هزار ق. م)
میان‌سنگی (از ۸۰۰۰ ق. م تا ۶۰۰۰ ق. م)
نوسنگی (از ۶۵۰۰ ق. م تا ۱۵۰۰ ق. م)
گرچه قدمت دوران دیرینه‌سنگی یا پارینه‌سنگی آغازین به ۲ میلیون سال قبل از میلاد نیز می‌رسد، قدیمی‌ترین آثار هنری یا شبه هنری را می‌توان مربوط به ۳۰ هزار پیش از میلاد دانست. بیشتر اینگونه آثار، جنبهٔ زیبایی‌شناختی هنری —بدانگونه که در هنر امروزی شاهد آن هستیم— ندارند و همچنین به علت دور از دسترس بودن، فاقد جنبهٔ نمایشی هنر هستند. مانند نقاشی‌هایی از حیوانات در دیوارهٔ غارهای باستانی فرانسه و اسپانیا؛ بیشتر از گاو، گوزن و اسب که گاهی حاوی نقش انسان هستند که موضع «شکار» را در نقاشی پدیدار می‌کند. در این دوران، تقدس ابزارهای هنری و وسایل نقاشی نیز دارای اهمیت است؛ گویا انسان غارنشین از نقاشی حیوان‌ها برای تسلط بیشتر بر شرایط شکار سود می‌برده‌است و به همین دلیل نقاشی و ابزارش موهبتی مهم و حیاتی تلقی می‌شد.
با اینکه اصلی‌ترین قالب هنری دوران دیرینه‌سنگی نقاشی در دیوارهٔ غارهاست، نمی‌توان هنر ساخت اشیای زینتی و پیکره‌های کوچک را که «هنر خاکی» نام دارند نادیده انگاشت. بارزترین و شناخته شده‌ترین آثار باقیمانده از این دوران، مجسمه ۱۰ سانتیمتری از ونوس مربوط به ۲۶ هزار قبل از میلاد (یافت شده در اتریش) و نمادهای فرج کنده‌کاری شده روی سنگ آهک مربوط به ۳۳ هزار سال پیش از میلاد در فرانسه هستند.
در بین‌النهرین و تمدن‌های سومر، اکد، بابل و آشور اولین حضور هنر در کنار تمدن مشاهده می‌شود. همزمان، هنر مصر باستان و هنر هند باستان، و همچنین تمدن‌های باستانی ایران نیز در کنار هنر بین‌النهرین، تاریخ هنر خاورزمین را در دوران باستان شکل می‌دهند.
اصلی‌ترین نمود هنر در میان تمدن‌های بین‌النهرین، ظروف سفالی است. آغاز هنر سفالگری را می‌توان در ظروف گلی یافت شده از ایران و سوریه جُست که قدمت بسیاری از آنها به هزارهٔ هشتم پیش از میلاد می‌رسد. این ظروف گلی، با دست ساخته شده‌اند و با گرمای طبیعی آفتاب خشک شده‌اند و هیچ‌کدام دارای لعاب و رنگ نیستند. این در حالی است که در بین سال‌های ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ پیش از میلاد، آثاری هنری یافت شده‌است که با چرخ سفالگری و به صورت حرفه‌ای طراحی و ساخته شده‌اند.
نوگرایی، فرایند و جریان تاریخی است که در عرصه‌های متنوع و مختلفی چون فلسفه، علم، سیاست، اقتصاد و هنر تأثیر مستقیم گذاشت. عبارت مدرنیسم جنبش‌های زیاد سیاسی، فرهنگی و هنری را در بر می‌گیرد که ریشه در تغییرات جوامع غرب در پایان قرن نوزده و آغاز قرن بیستم دارند.
نوگرایی اندیشه‌ای است که بر قدرت انسان برای ایجاد، بهبود و تغییر شکل محیط اطرافش، با استفاده از علم، تکنولوژی و آزمایش‌های عملی، تاکید می‌کند.
هنر نو، نوهنر یا یا آرت نووُ (به فرانسوی: Art Nouveau) آوانگاری فرانسوی: [aʁ nu'vo]) جریان هنری در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که با تأثیر از اشکال گیاهی و گرایش به خطوط مواج و منحنی، نخست در هنرهای تزیینی و سپس در هنرهای دیگر به وجود آمد.
این جریان با حرکت‌های هم‌زمانی که در دیگر کشورهای اروپایی با واژه‌های بومی دیگری توصیف می‌شدند، مشابهت زیادی دارد. مانند یوگند استیل (به آلمانی: Jugendstil) تلفظ [ˈjuːɡn̩tstiːl ] و مدرنیسم در کاتالونیا (اسپانیا)، روسیه و ایتالیا. در این سبک هنری از هنرهای قدیمی مانند هنر گوتیک، روکوکو، هنر ژاپنی الگو گرفته می‌شد. دست نوشته‌های باستانی، شیشه‌کاری رومی، کارهای دوران ویکتوریا و حتی سفال ایرانی روی کارهای آرت نوو تأثیر‌گذار بودند.
پرفورمنس آرت (به انگلیسی: Performance Art) را به فارسی هنر اجرا و یا هنر نمایشگون ترجمه کرده‌اند و هنریست مرتبط با دیگر رشته‌های هنری که برای بینندگانی اجرا می‌شود. این اجرا می‌تواند از پیش نوشته شده یا فی البداهه، تصادفی یا کاملا هماهنگ شده باشد؛ ذاتی و خود جوش و یا دقیق از پیش طراحی شده، همراه با شرکت بینندگان و یا بدون حضور آنها باشد. همچنین اجرا می‌تواند به صورت زنده و یا از طریق رسانه به نمایش درآید. درواقع می‌تواند هر موقعیتی را که دارای چهار عنصر پایه‌ای: زمان، مکان، بدن اجراکننده و یا حضور رسانه‌ای آن و رابطهٔ میان اجراکننده و بیننده است، شامل شود. این هنر می‌تواند هرجایی اجرا شود، در هر محل یا با هر تنظیمات و هر مدت زمانی. حرکات و اعمال یک شخص و یا یک گروه در یک جای خاص و زمان خاص کار را شکل می‌دهند. این هنر در دههٔ شصت میلادی از دل هنرهای تجسمی بیرون آمد اما غالباٌ آن را به هنرهای نمایشی نزدیک می‌دانند، هرچند بسیاری از اجراگران به تمایز قاطع هنر اجرا بر هنر نمایشی اصرار دارند.
هنر اجرا گونه‌ای هنر است که عناصر تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی را با هم ترکیب می‌کند. هنر اجرا با رخداد، مرتبط است و اغلب به صورت مترادف با یکدیگر به کار می‌روند. ولی هنر اجرا معمولاً برنامه‌ریزی دقیق‌تری دارد و عموماً تماشاگران را در اجرا دخالت نمی‌دهد.
هنر اجرا هنر زنده نیز نامیده می‌شود و اغلب دارای محتوای سیاسی، اجتماعی و فلسفی است و با هنر مفهومی پیوند نزدیک دارد.
تاریخ هنر به سرگذشت هنرهای زیبا، متشکل از هنرهای تجسمی، نمایشی، شنیداری و کلامی اشاره دارد و به سیر تحول آن در گذر تاریخ می‌پردازد. نقطهٔ آغاز تاریخ هنر در جهان، هنر ماقبل تاریخ و آثار هنری غارنشینان —اغلب نقاشی‌ها و مجسمه‌های بدوی (به انگلیسی: primitive) و ابتدایی از حیوانات و انسان‌ها— است. علاوه بر هنر ابتدایی، تاریخ هنر را می‌توان بر اساس منطقه به چند عرصه تقسیم کرد. هنر خاور باستان در سرزمین‌های خاورمیانه و هندوستان، هنر یونان باستان و روم باستان، هنر بیزانس، هنر اسلامی، هنر خاور دور، هنر قرون وسطا در دوران استیلای کلیسا بر اروپا، هنر دورهٔ رنسانس، هنر نوین غربی و در نهایت هنر نوگرای دوران جدید در قرن بیستم از آن جمله‌اند. هنر ابتدایی می‌تواند هنر انسان‌های معاصر را که سبک زندگی و فرهنگی بدوی دارند، در کنار هنر انسان‌های ماقبل تاریخ در برگیرد.
هنر در دوران ماقبل تاریخ، هنری ابتدایی و بَدَوی بود که توسط انسان‌های غارنشین قبل از ورود به تمدن خلق شده‌است. این دوران می‌تواند از ده‌ها هزار سال قبل از میلاد مسیح شروع شده و تا دوران ظهور تمدن‌های بین‌النهرین ادامه داشته‌باشد. از نظر تاریخی این دوران به چند بخش تقسیم می‌شود:
دیرینه‌سنگی و پارینه‌سنگی میانی (از ۷۵۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح تا ۴۰ هزار ق. م)
پارینه‌سنگی پایانی (از ۴۰ هزار ق. م تا ۱۰ هزار ق. م)
میان‌سنگی (از ۸۰۰۰ ق. م تا ۶۰۰۰ ق. م)
نوسنگی (از ۶۵۰۰ ق. م تا ۱۵۰۰ ق. م)
گرچه قدمت دوران دیرینه‌سنگی یا پارینه‌سنگی آغازین به ۲ میلیون سال قبل از میلاد نیز می‌رسد، قدیمی‌ترین آثار هنری یا شبه هنری را می‌توان مربوط به ۳۰ هزار پیش از میلاد دانست. بیشتر اینگونه آثار، جنبهٔ زیبایی‌شناختی هنری —بدانگونه که در هنر امروزی شاهد آن هستیم— ندارند و همچنین به علت دور از دسترس بودن، فاقد جنبهٔ نمایشی هنر هستند. مانند نقاشی‌هایی از حیوانات در دیوارهٔ غارهای باستانی فرانسه و اسپانیا؛ بیشتر از گاو، گوزن و اسب که گاهی حاوی نقش انسان هستند که موضع «شکار» را در نقاشی پدیدار می‌کند. در این دوران، تقدس ابزارهای هنری و وسایل نقاشی نیز دارای اهمیت است؛ گویا انسان غارنشین از نقاشی حیوان‌ها برای تسلط بیشتر بر شرایط شکار سود می‌برده‌است و به همین دلیل نقاشی و ابزارش موهبتی مهم و حیاتی تلقی می‌شد.
با اینکه اصلی‌ترین قالب هنری دوران دیرینه‌سنگی نقاشی در دیوارهٔ غارهاست، نمی‌توان هنر ساخت اشیای زینتی و پیکره‌های کوچک را که «هنر خاکی» نام دارند نادیده انگاشت. بارزترین و شناخته شده‌ترین آثار باقیمانده از این دوران، مجسمه ۱۰ سانتیمتری از ونوس مربوط به ۲۶ هزار قبل از میلاد (یافت شده در اتریش) و نمادهای فرج کنده‌کاری شده روی سنگ آهک مربوط به ۳۳ هزار سال پیش از میلاد در فرانسه هستند.
در بین‌النهرین و تمدن‌های سومر، اکد، بابل و آشور اولین حضور هنر در کنار تمدن مشاهده می‌شود. همزمان، هنر مصر باستان و هنر هند باستان، و همچنین تمدن‌های باستانی ایران نیز در کنار هنر بین‌النهرین، تاریخ هنر خاورزمین را در دوران باستان شکل می‌دهند.
اصلی‌ترین نمود هنر در میان تمدن‌های بین‌النهرین، ظروف سفالی است. آغاز هنر سفالگری را می‌توان در ظروف گلی یافت شده از ایران و سوریه جُست که قدمت بسیاری از آنها به هزارهٔ هشتم پیش از میلاد می‌رسد. این ظروف گلی، با دست ساخته شده‌اند و با گرمای طبیعی آفتاب خشک شده‌اند و هیچ‌کدام دارای لعاب و رنگ نیستند. این در حالی است که در بین سال‌های ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ پیش از میلاد، آثاری هنری یافت شده‌است که با چرخ سفالگری و به صورت حرفه‌ای طراحی و ساخته شده‌اند.
